جشنواره جوان خوارزمی
تاریخچه جشنواره جوان خوارزمی
در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، حمایت از عالمان و فرهیختگان عرصه علم و فناوری، تقویت روح بررسی، تتبع و ابتکار در تمام زمینه های مختلف علمی، فنی، فرهنگی و معارف اسلامی از طریق قدردانی و ارج نهادن بر مقام والای پژوهشگران مورد توجه قرار گرفته است. در راستای تحقق اهداف مذکور، اساسنامه سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران در سال ۱۳۵۹ شمسی در شورای انقلاب اسلامی به تصویب رسید. بدین ترتیب، کشف، جذب و پرورش استعدادها در زمینههای مختلف علمی و صنعتی، حمایت و پشتیبانی از مخترعان، مبتکران و پژوهشگران داخلی، استفاده از استعدادهای بالقوه کشور و انتقال تجربه های علمی و فنی سایر کشورها به داخل کشور به عنوان یکی از مهمترین مأموریت ها و محورهای اصلی فعالیتهای حمایتی این سازمان مورد تجربه قرار گرفته است. بخش هایی از فرآیند حمایت از جامعه علمی و فرهیختگان کشور در سیمای برگزاری “جشنواره جوان خوارزمی” تجلی پیدا کرده است که سابقه اولین دوره آن به سال ۱۳۷۸ شمسی برمیگردد.
جشنواره جوان خوارزمی خاستگاه و رهیافت سنجیده ای برای ارزش گذاری و اهمیت بخشیدن به تلاش جوانان کشور است.
تاریخچه جشنواره:
_ دوره اول جشنواره جوان خوارزمی (سال ۱۳۷۸) _ با شرکت طرحهای دانشآموزی، دانش پژوهان و فناوران
برگزار کننده : سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران
_ دوره دوم تا ششم جشنواره جوان خوارزمی (سال ۱۳۸۳-۱۳۷۹)
برگزار کنندگان : در بخش دانشآموزی ، وزارت آموزش و پرورش
در بخش دانشجویی _ آزاد ، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
_ دوره هفتم تاکنون ( سال۱۳۸۴ تاکنون)
برگزار کنندگان : در بخش دانشآموزی ، وزارت آموزش و پرورش
در بخش دانش پژوهان و فناوران ، سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران
زمانبندی جشنواره:
الف- برنامه کوتاه مدت
در این برنامه کوتاه مدت دانش آموزان توانمند و نخبه که دارای آمادگی فعالیت های علمی و پژوهشی را دارا میباشند، از جمع دانش آموزان انتخاب میشوند و تحت آموزشهای علمی و پژوهشی قرار میگیرند و طی یک دوره شش ماهه موفق به ارائه یک کار علمی قرار میگیرند .
ب – برنامه بلند مدت
در این برنامه دانش آموزان علاقهمند طی یک برنامه حداقل یک ساله تحت آموزش و فعالیت قرار میگیرند و با کمک و راهنمایی اساتید یک پروژه علمی را در گروههای چند نفره ارائه میدهند.
در برنامه دراز مدت، دانش آموزان، دورههای آموزشی ویژهای را طی میکنند. در این برنامه با ورود به علوم جدید همچون نانو و … آثار خود را به مجامع علمی ارائه میکنند.
مراحل اجرایی طرح:
۱- شناسایی دانش آموزان علاقه مند ومستعد ( فاز ۰ حداقل دو هفته یا ۴ جلسه )
۲- بررسی فرم های تکمیل شده (فاز۱ حداقل یک هفته یا ۱ جلسه )
۳- برگزاری کارگاه ایده تا اختراع (فاز ۲ حداقل یک هفته یا ۲ جلسه )
۴- مصاحبه و انتخاب طرح نهایی (فاز۳ حداقل دو هفته یا ۴ جلسه )
۵- شروع پروژه (فاز ۴)
۶- برگزاری مرحله کارگاه (فاز ۵)
۷- نظارت بر ساخت پرژه (فاز۶)
۸- مرحله تولید پرژه (فاز ۷)
۹- ارزیابی (فاز ۸)
۱۰- مستند سازی (فاز۹)
نکته: زمان لازم از فاز ۴ تا ۹، با توجه ابعاد و ماهیت و پیچیدگی آیتم برآورد میگرد ولی بهطور تقریبی میتوان گفت که حداقل زمان لازم بین ۵ ماه تا ۸ ماه بطول میانجامد.
اگر حاصل دورهی تحصیلات مدرسهای ،تنها انتقال پارهای ازمفاهیم به ذهن دانش آموزان باشد، (سوادبه معنی سنتی ) با فراموش شدن آن مفاهیم ، حاصل کلیه سالهای تحصیل نیز از دست میرود. به همین سبب، باید سعی کنیم علاوه بر مفاهیم پایه، راهی به دانش آموزان نشان دهیم که خودشان بتوانند به دنبال معرفت و دانش مورد نیاز خود بگردند و به یک یادگیرندهی مادامالعمر تبدیل شوند.
اهداف جشنواره:
الف ) اهداف علمی – آموزشی
دانش آموز نسبت به شناخت پدیدهها کنجکاو است. با زبان فارسی آشناست و میتواند از کتاب و روزنامه استفاده کند. ارزش علم را در انجام درست کارها تا حدی میداند.
ب ) اهداف اجتماعی
همکاری با دیگران را دوست دارد. در بازیها و فعالیتهای گروهی شرکت میکند. به انجام وظایف و مسئولیتهایی که بر عهده او میگذارند، پایبند است.
ج ) اهداف زیستی
از حواس خود به خوبی محافظت و استفاده میکند. در حفظ محیط زیست کوشا است. نکات ایمنی را میداند و رعایت میکند.
د)اهداف مهارتی
مشاهده؛ طراحی؛ تحقیق؛ برقراری ارتباط؛ پیشبینی فرضیهسازی؛ کاربرد ابزار؛ اندازهگیری؛ تفسیر یافتهها و نتیجهگیری
هـ)مهارتهای زندگی
تصمیمگیری؛ حل مساله؛ برقراری ارتباط با دیگران؛ دوستیابی؛ سخنرانی و دفاع از کار خود در جمع و …
و)اهداف نگرشی
کنجکاوی و جستجوگری علمی؛ نیروی خلاقیت و ابتکار؛ پشتکار تمایل به همکاری و تحمل یا احترام گذاشتن به عقاید و نظرات دیگران؛ فکر باز و روشنبینی خود انتقادی و بازنگری نقادانه آمادگی برای پذیرش عدم قطعیت احساس مسئولیت احساس اعتماد به نفس و ….
انواع پروژههای علمی
۱- جمعآوری نمونه همراه با طبقه بندی
۲ – نمایش علمی الف)دستگاه یا مدل ب) نمایش ج) تحقیق
۳- آزمایش
۴- طراحی و ساخت